Được đưa vào mở cửa năm 1892, nhà thờ đá Phát Diệm đến nay đã có tuổi đời gần 130 năm, trở thành là 1 trong 5 ngôi nhà thờ cổ nhất được tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận.

Xác định tọa độ nhà thờ đá Phát Diệm

Nhà thờ Phát Diệm ở thị trấn Phát Diệm, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình. Cách Hà Nội 120 km về phía Nam. Du khách có thể di chuyển bằng đường bộ (xe khách, xe máy) hoặc đường sắt (tàu hỏa) để đến Ninh Bình. Từ Ninh Bình, đi thêm khoảng 28 km nữa về hướng Nam đến địa phận thị trấn Phát Diệm sẽ thấy nhờ thờ.

Nhà thờ đá Phát Diệm – công trình gần 130 năm tuổi đời (Ảnh: Mytour)

Đây là công trình kiến trúc nổi tiếng của giáo hội Công giáo Việt Nam, được chủ trì xây dựng bởi linh mục Phêrô Trần Lục (còn gọi là cụ Sáu, 1825-1899) – vị linh mục chính xứ Phát Diệm từ năm 1965. Công trình được khởi công vào năm 1875 và kéo dài suốt 24 năm, đến năm 1898 thì cơ bản hoàn thành.

Công trình là sự kết hợp giữa kiểu kiến trúc đạo Phật phương Đông và Công giáo phương Tây (Ảnh: trelangkienviet.vn:8801)

Nhà thờ đá Phát Diệm – kiệt tác kiến trúc giữa Đông và Tây

Kiến trúc nhà thờ Phát diệm là sự kết hợp hài hoà và tinh túy giữa đạo Phật phương Đông và Công giáo phương Tây. Nét kiến trúc này được thể hiện qua thiết kế hình mái cong hệt như hình ảnh những ngôi đình chùa của Phật cũng là nét kiến trúc độc đáo nhất Việt Nam. Tiếp đó là tượng thánh giá ngự trên đài sen, mô phỏng hình ảnh của Phật hiện ngự trên đài sen. Với những điểm này, nó được đánh giá là một trong những công trình có kiến trúc độc đáo nhất thế giới, thu hút nhiều lượng khách về tham quan. 

Quần thể nhà thờ được chia thành nhiều phân khu khác nhau (Ảnh: alibabatours.vn)

Quần thể nhà thờ đá Phát Diệm được xây dựng nhiều hạng mục khác nhau như: ao hồ, Phương Đình, tượng đài, nhà thờ lớn, 5 nhà thờ nhỏ và 3 hang đá nhân tạo… Trong đó, Phương Đình được coi là kiệt tác, cao 25 m, rộng 17 m, dài 24 m gồm ba tầng được xây dựng bằng đá phiến, lớn nhất là tầng dưới cùng được xây dựng bằng đá xanh. Tầng trên cùng quả chuông cao 1,9 m, nặng gần 2 tấn. Từ vị trí này, du khách có thể nhìn thấy bao quát xung quanh, xa hơn có thể đếm được 20 nóc nhà vùng Kim Sơn bờ biển ở phía Nam và núi ở phía Tây.

Phương Đình (Ảnh: dulichdongque.com)

Những bức phù điêu được tạc từ đá xanh nguyên khối mô phỏng các tích truyện (Ảnh: fptninhbinh.vn)

Khu vực nhà thờ lớn cũng là nhà thờ chính được xây dựng năm 1891, tuy chỉ xong sau 3 tháng khởi công nhưng quá trình chuẩn bị vật liệu mất hơn 10 năm. Nhà thờ lớn có chiều dài 74 m, rộng 21 m, cao 15m và có bốn mái, năm lối vào vòm đá được chạm trổ sắc xảo. Trong nhà thờ có 6 hàng cột gỗ lim nguyên khối, hai hàng cột giữa cao tới 11 m, mỗi cột nặng khoảng 10 tấn.

Nhà thờ chính (Ảnh: mytour)

Gian chính của thánh đường có một bàn thờ lớn làm bằng một phiến đá nguyên khối dài 3 m, rộng 0,9 m, cao 0,8 m, nặng khoảng 20 tấn. Mặt trước và hai bên được chạm trổ các loài hoa đặc trưng của bốn mùa làm cho bàn thờ như được phủ một chiếc khăn màu thạch sáng. Hai phía bên nhà thờ có bốn nhà thờ nhỏ được kiến trúc theo một phong cách riêng.

Gian thượng của thánh đường (Ảnh: Vntrip.vn)

Ở phía Bắc khu nhà thờ là 3 hang đá nhân tạo, được tạo bằng những khối đá lớn nhỏ khác nhau giữ nguyên dáng vẻ tự nhiên. Trong đó, hang Lộ Ðức được đánh giá đẹp nhất Việt Nam. Các công trình kiến trúc nguy nga, tráng lệ nhưng mang đậm phong cách kiến trúc Á Đông và hài hòa với cảnh vật thiên nhiên.

Những hang đá ấn tượng trong nhà thờ (Ảnh: vietlandmarks.com)

Ngoài ra, hệ thống 5 nhà thờ nhỏ trong nhà thờ đá Phát Diệm cũng rất độc đáo – nơi được gọi với cái tên là trái tim Đức Mẹ. Tất cả mọi thứ ở nhà thờ này từ nền, tường, cột, chấn song cửa…  đều được làm bằng đá. Phía trong được chạm nhiều bức phù điêu đẹp, đặc biệt là bức chạm tứ quý: tùng, mai, cúc, trúc, tượng trưng cho thời tiết và vẻ đẹp riêng của bốn mùa trong một năm. Những đường nét khắc họa tinh tế những con vật như sư tử, phượng được bàn tay tài hoa của các nghệ nhân chạm khắc một cách rất sống động. 

Quần thể nhà thờ cả được bố trí trên một mặt bằng tổng thể hình chữ “Vương”, không gian thiết kế theo phong cách tạo cảnh phương Đông rất rõ nét, trước có hồ, sau có núi, làm cho phong cảnh thêm hữu tình, hoàn mỹ. Tất cả kết hợp như tô đậm thêm cho kiểu kiến trúc mang cả âm hưởng Đông – Tây, tạo ra những khám phá thú vị khi du khách đến tìm hiểu.

Toàn bộ phần mộc, nội thất nhà thờ và các bức vách hai bên được làm bằng gỗ lim (Ảnh: Vietnam Journey)

Trải qua hơn 100 năm tồn tại, dù chịu nhiều tác động từ thiên tai, chiến tranh, nhưng công trình vẫn khá vững chãi và được giữ gìn nguyên trạng cho đến ngày nay, để lại những dấu ấn trong lòng du khách.

Nên đến nhà thờ đá Phát Diệm vào thời gian nào?

Bạn có thể đến thăm quan nhà thờ Phát Diệm vào bất kỳ thời gian nào trong năm, nó tùy thuộc vào bạn và lịch trình du lịch Ninh Bình của bạn.

Tuy nhiên, theo người dân địa phương cũng như kinh nghiệm của khách du lịch, thời điểm tốt nhất để tham quan nhà thờ Phát Diệm là vào dịp Giáng sinh, khi có rất nhiều hoạt động và sự kiện ý nghĩa được diễn ra. Trong thời gian đó, toàn bộ nhà thờ được trang trí đẹp mắt và tỉ mỉ. Vào buổi tối, vẻ đẹp lộng lẫy của Nhà thờ Phát Diệm sẽ khiến du khách ngỡ ngàng.

Bên cạnh những địa điểm nổi tiếng ở Ninh Bình như khu quần thể chùa Bái Đính, khu du lịch sinh thái Tràng An, vườn Quốc gia Cúc Phương, cố đô Hoa Lư,… Thì nếu có dip, bạn đừng quên khám phá nhà thờ đá Phát Diệm - một kiệt tác về kiến trúc và nghệ thuật. Đây thực sự là điểm tham quan hấp dẫn không thể bỏ qua.

Nhi Tuyết (tổng hợp) - dulichvietnam.com.vn

Theo Báo Thể Thao Việt Nam